ΙΣΤΟΡΙΕΣ από την ΑΙΘΙΟΠΙΑ
Νο15
11-11-11
11η Νοεμβρίου του 2011
• Addis Ababa, Lalibela, Woldia
• Bajaj
• Ο καλοσυνάτος κύριος με το λευκό μούσι
• Οι φιλενάδες
• Ο Μοναχός
• Στο Κέντρο
Βλέποντας όλο αυτό το διάστημα τις φωτογραφίες από το ταξίδι του 2011, στάθηκα για λίγο σε μία ημερομηνία : 11-11-11.
Σκέφτηκα να δω και να καταγράψω απλά τι έκανα και τι είδα εκείνη την ημέρα τότε στην Αιθιοπία, με αυτή την απίθανη ημερομηνία.
Με οδηγούν οι φωτογραφίες, με την εικόνα, με τις πληροφορίες που δίνουν τα exif για την ώρα λήψης και οι σημειώσεις που κρατώ ανά ημέρα πάντοτε στα ταξίδια μου.
Κάποια που είχα σημειώσει στο ταξιδιωτικό μου τετραδιάκι, σίγουρα δεν θα τα θυμόμουν πια. Μάλιστα επειδή είμαι γενικώς άνθρωπος της σημείωσης και όχι της απομνημόνευσης, και μόνο η κίνηση να κρατάω γραπτές σημειώσεις με βοηθάει τελικώς να θυμάμαι και πολλά από αυτά.
Να τι μου διέφυγε : θα έπρεπε να είναι η 11η Ιστορία των Αιθιοπικών μου !
Addis Ababa, Lalibela, Woldia.
Την Παρασκευή 11-11-11, ξύπνησα χαράματα στις 4:45. Τα πράγματα τα είχα όλα έτοιμα. Στις 5:15 έφυγα με ταξί από το ξενοδοχείο Lions Den, ένα πολύ καλό και οικονομικό ξενοδοχείο 3 αστέρων, απέναντι από τον Ελληνικό Σύλλογο «ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ». Παρεμπιπτόντως, αυτός ο Ελληνικός Σύλλογος εξακολουθεί να έχει ένα από τα καλύτερα εστιατόρια και πολυχώρους της Addis Ababa. Οπως πολλοί ξέρουν, στην Αιθιοπία έως και το 1974, υπήρχε μια πολύ δυνατή Ελληνική κοινότητα, από τις πιο δραστήριες.
Είχα πτήση στις 6:30 από Addis Ababa για Lalibela. Στον δρόμο το ταξί έπαθε λάστιχο. Ευτυχώς περνούσε ένα άλλο ταξί, το σταμάτησα και συνέχισα με εκείνο.
Η πτήση είχε μία ώρα καθυστέρηση. Αλλά επειδή άλλαξε και δρομολόγιο, και δεν πήγε μέσω του προγραμματισμένου ενδιάμεσου σταθμού, τελικά έφτασα στην ώρα μου. Προσγειωθήκαμε στην Lalibela στις 8:30, μετά από πτήση μίας ώρας.
Εκεί με περίμενε ένα αυτοκίνητο και ξεκινήσαμε κατευθείαν για την Woldia, μία μεγάλη πόλη 168Km νοτιότερα από την Lalibela, μέσω Gashena.
Είναι “τρελλό” να είσαι δίπλα στην συγκλονιστική Lalibela και να μην την επισκέπτεσαι, αλλά είχα πάει ήδη δύο φορές τα περασμένα χρόνια και ενώ ήθελα πολύ να την ξαναεπισκεφτώ, είχα αποφασίσει τελικά να διαθέσω όσο περισσότερο χρόνο μπορούσα στους Suri και δεν την είχα βάλει στο πρόγραμμα εκείνη την χρονιά, παρά το γεγονός ότι προσγειωνόμουνα στο αεροδρόμιό της.
Τα 60km από τα 168Km ήταν χωματόδρομος αλλά πολύ στρωτός και σε καλή κατάσταση. Τα υπόλοιπα ήταν σε σχετικά πρόσφατα ασφαλτοστρωμένο δρόμο. Οι ασφαλτοστρώσεις έγιναν το διάστημα 2008-2009. Την τελευταία φορά που είχα περάσει στα τέλη του 2008 ήταν ακόμη υπό κατασκευή με ελάχιστα τμήματα με άσφαλτο, και αυτά όχι ολοκληρωμένα.
Η διαδρομή είναι πάρα πολύ όμορφη. Ξεκινάει κανείς από υψόμετρο 2.500m στην Lalibela. Στην διαδρομή ανεβαίνει σταδιακά 1.000μ και φτάνει τα 3.550m, και αμέσως μετά σε ένα εντυπωσιακό σκηνικό πέφτει απότομα στα 2.100m. Κατόπιν, πέφτει ομαλά έως και τα 1.700m και πλησιάζοντας την Woldia το υψόμετρο είναι λίγο πάνω από τα 2.100m.
Στα μεγάλα αυτά υψόμετρα πάνω από τα 2.500m, ένιωθα κάθε τόσο ότι είχα την ανάγκη να πάρω μια πιο βαθιά ανάσα, ακόμη και που καθόμουν απλά στο αυτοκίνητο.
Εκείνη την ημέρα είχε συννεφιά. Όταν διασχίζαμε τα υψίπεδα με τα πολύ μεγάλα υψόμετρα, μας έπιασε αρκετή ομίχλη. Όταν φτάσαμε στο ψηλότερο σημείο από όπου αρχίζει μετά η απότομη κάθοδος με της θαυμάσια θέα, δυστυχώς δεν βλέπαμε τίποτα έξω. Οι φωτογραφίες που έχω από αυτό το σημείο εκείνη την χρονιά, είναι μέσα στην ομίχλη.
Για τα 168Km χρειαστήκαμε κάτι λιγότερο από 3 ώρες, ενώ πιο παλιά αυτήν την διαδρομή την κάναμε 5-6 ώρες !
Eκεί με περίμενε ο εξαιρετικότατος αυτός άνθρωπος, ο κος Tigabu Nega, ο Δντης του κέντρου, ο οποίος έχει κάνει καταπληκτική δουλειά για πολλά χρόνια με όλα τα παιδιά του κέντρου. Μεγάλο ενδιαφέρον για την πρόοδό τους, με πολύ αγάπη, ένας σχεδόν πατέρας για όλα αυτά τα παιδιά. Στο κέντρο αυτό ο Σύλλογος τότε υποστήριζε πάνω από 150 αγόρια.
Να τι μου θύμισε μία φωτογραφία : όταν συνάντησα τον αγαπητό φίλο Tegabu, και θα αφήσω στην άκρη του πληθυντικούς, είχε ένα μαντίλι γύρω από το πρόσωπό του. Θυμήθηκα ότι ταλαιπωρούνταν εκείνες τις ημέρες από έναν δυνατό πονόδοντο, είχε κάποιο απόστημα που προκαλούσε δυσοσμία και είχε για αυτόν τον λόγο το μαντήλι στο στόμα.
Πολύ επίκαιρη η εικόνα με το μαντήλι στο πρόσωπο !!
Βέβαια, εκτός από τον Tegabu, αμέσως συναντήθηκα στο κέντρο και με τον αγαπημένο Johannes Hailou, Johnny όπως του αρέσει να τον φωνάζουν, ένα ευγενέστατο και αρκετά συνεσταλμένο αγόρι, 14 χρονών τότε.
Μετά από κάποια ώρα και τις πρώτες συζητήσεις που είχαμε, πήγα τα πράγματά μου στο ξενοδοχείο Lal Hotel για να τακτοποιηθώ.
Επιστρέφοντας με τα πόδια από το ξενοδοχείο στο κέντρο, είχα κάποιες συνομιλίες με διάφορους στον δρόμο, βγάζοντας βέβαια και φωτογραφίες.
Bajaj
Τα πολύ χαρακτηριστικά πια μπλε τρίκυκλα Bajaj κατέφθασαν το 2008 και κατέκλυσαν από τότε όλες τις μεγάλες πόλεις της Αιθιοπίας, αντικαθιστώντας σε μεγάλο βαθμό τους στόλους των παλιών και πολύ ταλαιπωρημένων κλασσικών μπλε-άσπρων ταξί.
Bajaj είναι μία Ινδική μάρκα τρίκυκλων, και επειδή τα περισσότερα είναι τέτοια, καθιερώθηκε bajaj να σημαίνει τρίκυκλο ταξί.
Ο καλοσυνάτος κύριος με το λευκό μούσι
Συνάντησα στον δρόμο έναν συμπαθέστατο κύριο που είχα φωτογραφήσει και σε προηγούμενο ταξίδι. Με θυμήθηκε και τον θυμήθηκα.
Θα ήταν δύσκολο να μην με θυμηθεί καθώς υποθέτω ότι θα ήμουν από τους λίγους ξένους που κυκλοφορούσαν κατά την διάρκεια της ημέρας και για συνεχόμενες ημέρες στην Woldia βγάζοντας φωτογραφίες, ξεχωρίζοντας και σαν σημαδούρα λόγω ύψους μέσα στο πλήθος. Οι περισσότεροι περνούν από την Woldia καθοδόν για Lalibela και για άλλους προορισμούς του βορά, είτε χωρίς στάση, είτε κάνοντας μια σύντομη στάση για ένα γεύμα, είτε το πολύ για μία διανυκτέρευση αν φτάνουν αργά στην πόλη. Η Woldia από μόνη της δεν είναι προορισμός.
Εκείνον τον θυμόμουν από την φωτογραφία που τον είχα βγάλει πριν 3 χρόνια, το 2008, καθώς είχε ένα χαρακτηριστικό λευκό μούσι. Ένας ευγενέστατος μουσουλμάνος ανάμεσα σε πολλούς χριστιανούς. Είχαμε μια πολύ εγκάρδια συνομιλία αυτή τη φορά. Θυμάμαι πολύ καλά ότι είχα σημειώσει κάπου και το όνομά του αλλά δυστυχώς δεν το βρίσκω τώρα.
Την επόμενη φορά που θα πάω, εύχομαι να είμαστε και οι δύο καλά, θα έχω τις φωτογραφίες μαζί μου και από τα 2 ταξίδια. Θα τον βρω και σκοπεύω να κανονίσω να συναντηθούμε, ίσως για ένα βραδινό γεύμα, ίσως και με την οικογένειά του.
2011
2008
Οι φιλενάδες
Καθώς περπατούσα, στα πλάγια του δρόμου είδα μια πολύ όμορφη κοπέλα με ροζ-μωβ ρούχα, δίπλα σε μια καφέ ξύλινη πόρτα ενός σπιτιού με υποκίτρινο χρωματισμένο σοβά. Η όλη εικόνα είχε φωτογραφικό ενδιαφέρον. Πλησιάζω και εστιάζω για φωτογραφία. Πριν προλάβω να κάνω το πρώτο κλικ, η κοπελιά που εντωμεταξύ με είχε δει, άρχισε τις ντροπές. Όμως την έβλεπα ότι ήθελε να την φωτογραφήσω. Οι πρώτες φωτογραφίες που έβγαλα είχαν πραγματικά πλάκα. Μετά δεν θυμάμαι τι της είπα, αλλά τελικά μπόρεσε να κρατηθεί λίγο και της έβγαλα ένα κοντινό πορτραίτο.
Μετά εμφανίστηκε από την πόρτα μία δεύτερη, πιο “σοβαρή” αυτή. Η ροζ-μωβ φιλενάδα μπήκε αμέσως μέσα και εκεί θυμάμαι ότι σκέφτηκα κάτι του στυλ «ωχ, μήπως της βάλουν χέρι ότι κάθεται και φωτογραφίζεται στον δρόμο…».
Η δεύτερη με κοίταζε ανέκφραστη. Δεν θυμάμαι τι της είπα και αυτής, πάντως εστίασα πάλι για φωτογραφία, και τελικά μου χαμογέλασε.
Αμέσως μετά εξαφανίστηκε και αυτή μέσα στο σπίτι.
Περίμενα λίγο και πριν κάνω να φύγω, εμφανίστηκαν και οι δύο στο διπλανό παράθυρο, για μία φωτογραφία και οι δύο μαζί.
Μετά δεν ξαναεμφανίστηκαν και αφού έμεινα έτσι μπουκάλα, έβγαλα μόνο του το παράθυρο…
Ο Μοναχός
Μια χαρακτηριστική εικόνα κυρίως στον βορά, στις περιοχές δηλαδή των Amhara και των Tigray οι οποίοι στην συντριπτική πλειοψηφία τους είναι χριστιανοί ορθόδοξοι μονοφυσίτες “Tewahedo”, είναι οι μοναχοί, μοναχές, ιερείς ή και εκπαιδευόμενοι νεαροί Ιερείς, με τους σκούφους τους και τις μπέρτες τους τις περισσότερες φορές λευκές αλλά και χρωματιστές.
Εκείνη την ημέρα συνάντησα έναν ηλικιωμένο χαμογελαστό και ευγενέστατο μοναχό, ο οποίος όπως σχεδόν όλοι οι ηλικιωμένοι μοναχοί – μοναχές κρατούσε επίσης ένα βοηθητικό μπαστούνι το οποίο στην πάνω άκρη σχημάτιζε σταυρό. Αυτά τα φτιάχνουν είτε από ξύλο είτε από σίδερο.
Το συγκεκριμένο αλλά και άλλα που είχα δει ήταν φτιαγμένο με μπετόβεργες.
Στο Κέντρο
Πίσω στο κέντρο το απόγευμα εκείνης της ημέρας, περιηγήθηκα λίγο στις εγκαταστάσεις.
Είδα οχτώ παιδιά σε εξωσχολικό μάθημα, φροντιστήριο μαθηματικών από εκείνα που είχε οργανώσει ο Tegabu και υποστήριζε ο Σύλλογος Lalibela. Το μάθημα γινόταν σε έναν υπαίθριο χώρο, με έναν μαυροπίνακα ακουμπισμένο σε ένα παγκάκι και πίσω η πλάτη σε έναν εξωτερικό τοίχο ενός κοιτώνα. Για τους φίλους μαθηματικούς, κροπάρισα την μία φωτογραφία για να δούμε τι άσκηση τους είχε βάλει.
Είδα άλλα παιδιά να τριγυρίζουν στον όμορφο περιβάλλοντα χώρο του κέντρου και μια ομάδα παιδιών να παίζει μπάλα.
Μου έδειξαν τις αγελάδες του κέντρου, τις οποίες όπως και όλα στο κέντρο τις χρηματοδοτούσε ο Σύλλογος. Από αυτές τις αγελάδες τα παιδιά είχαν φρέσκο γάλα και γινόταν μεγάλη οικονομία.
Όμως, μια πολύ ΔΥΝΑΤΗ, για να μην την φορτώσω και με ένα σωρό άλλα επίθετα, εικόνα, με περίμενε για να την ανακαλύψω.
Επισκεπτόμενος τους κοιτώνες, ανοίγοντας μία πόρτα, βλέπω τον Elias Mamo. Έναν πολύ συμπαθή νεαρό, μόνο του στην μία γωνιά του δωματίου να διαβάζει. Ένα μικρό τραπεζάκι για γραφείο, με ένα σωρό βιβλία επάνω και για κάθισμα το κάτω κρεβάτι μιας λιτής μεταλλικής κουκέτας. Αυτό το παιδί κατάφερε και πέρασε στην Ιατρική.
Μόνο θαυμασμό και σεβασμό για όλα τα παιδιά εκεί, που μέσα από απίθανες δυσκολίες και αντιξοότητες, μεγαλωμένα χωρίς την δική τους οικογένεια, ότι πιο σκληρό για ένα παιδί, καταφέρνουν σημαντική πρόοδο στην ζωή τους.
Δεν γινόταν να μην θυμηθώ τον πατέρα μου.
Ένα φτωχό χωριατόπαιδο, ένα από τα 6 παιδιά ενός παππά και μιας παπαδιάς από το Μετόχι Δίρφυος, κατάφερε χωρίς φροντιστήρια και βοηθήματα, παρά μόνο με μια τεράστια πείνα για μόρφωση και πρόοδο, πρώτα να αριστεύσει στο Γυμνάσιο, μένοντας στην Κύμη ως φιλοξενούμενος σε συγγενικό σπίτι μακριά από την οικογένειά του, καθώς στο Μετόχι δεν είχε γυμνάσιο, και μετά, να περάσει 6ος στην σχολή Ικάρων ως Ιπτάμενος.
Δεν μπορούσα να μην κάνω αμέσως τότε αυτόν τον συνειρμό. Αυτή την εικόνα του Elias την ένιωσα σαν βγαλμένη από τις ιστορίες που μου έλεγε ο πατέρας μου από την παιδική του ηλικία.
Πριν αρχίζει να σκοτεινιάζει, ο Johnny με τον Elias και κάποια ακόμη παιδιά, με συνόδεψαν στο ξενοδοχείο όπου καθίσαμε και ήπιαμε αναψυκτικά. Κάπως έτσι τέλειωσε η ημέρα εκείνη.
Όταν κοίταξα τον φάκελο με τις φωτογραφίες για να δω που ήμουν και τι έκανα εκείνη την ημέρα στην Αιθιοπία, διαπίστωσα ότι ήταν ο φάκελος με τις λιγότερες φωτογραφίες από όλο εκείνο το ταξίδι και σκέφτηκα ότι τουλάχιστον θα ήμουν σύντομος.
Γράφε-γράφε όμως, μεγάλωσε και αυτή.
Τα Αιθιοπικά μου
J
