ΙΣΤΟΡΙΕΣ από την ΑΙΘΙΟΠΙΑ
Νο13
Kibo
Νοέμβριος 2011
Μετά από μιάμιση μέρα στον δρόμο και αφού είχε προηγηθεί άλλο ένα εικοσιτετράωρο πτήσεων και μετακινήσεων από Αθήνα για Addis Ababa, είχαμε φτάσει στην Mizan Teferi, τελευταία πόλη πριν τα χωριά των Suri.
Αφού είχαν γίνει και τα τελευταία ψώνια, εφόδια για τις επόμενες ημέρες που δεν θα μπορούσαμε να βρούμε στα δυσπρόσιτα χωριά των Suri, καταλήξαμε για γεύμα στο εστιατόριο του ξενοδοχείου Berhan.
Λίγο πριν καθίσουμε στο εστιατόριο, εγώ τριγύριζα ακόμη στον δρόμο έξω από το ξενοδοχείο και χάζευα την κίνηση. Βλέπω ένα παλικάρι 20-25 χρονών να πλησιάζει πολύ επιφυλακτικά. Για πολύ λίγο έκανα πως δεν έβλεπα, έχοντας κεραίες τεντωμένες, και με μια μικρή καχυποψία, μήπως «μου ετοιμάζει τίποτα», μια φευγαλέα σκέψη.
Ήμουν φρεσκοφερμένος μόλις δύο ημερών στην Αιθιοπία, σε μια περιοχή που πρώτη φορά επισκεπτόμουνα. Στην βόρεια Αιθιοπία, στην οποία είχα περπατήσει πολύ στα προηγούμενα ταξίδια μου, ένιωθα απόλυτη ασφάλεια, κυκλοφορούσα σαν να ήμουν σπίτι μου. Στην Mizan Teferi, ακόμη σε προσαρμογή και ενώ ακόμη μύριζα Αθήνα, συνέχιζα να αξιολογώ πιο προσεκτικά τα πράγματα γύρω μου, αν και σε όλο το ταξίδι από Addis Ababa έως εκεί, τα ίδια ακριβώς χαμόγελα συναντούσα, παντού ευγένεια και καλοσύνη όπως και στον βορά.
Αυτός τελικά στάθηκε λίγα μέτρα από μένα. Τότε στράφηκα και τον χαιρέτησα. Πολύ ντροπαλά και χαμηλόφωνα μου απάντησε και αυτός στον χαιρετισμό. Ένιωσα από το ύφος του ότι δεν με είχε πλησιάσει με “κακό σκοπό”. Αμέσως τον πλησίασα και του έπιασα κουβέντα.
Τον ρώτησα πως τον λένε, μου είπε Kibo.
Μου είπε ότι είναι εκεί επειδή η μητέρα του που ζει εκεί, ήταν λίγο άρρωστη και είχε έρθει να την επισκεφτεί. Μου ζήτησε αν είχα να του δώσω κάτι για φαγητό. Εκείνη την στιγμή πραγματικά με τάραξε ο ευγενικός και ταυτόχρονα συγκρατημένος και υπερήφανος τρόπος με τον οποίο μου το είπε. Χωρίς δεύτερη σκέψη τον προσκάλεσα να κάτσει μαζί μου να φάμε στο ξενοδοχείο.
Ο Kibo αμέσως άλλαξε όψη. Μου χαμογέλασε πολύ εγκάρδια και με περισσότερη αυτοπεποίθηση από ότι πριν, και δέχτηκε με χαρά.
Πράγματι πήγαμε και καθίσαμε. Θυμάμαι πολύ καλά ότι παράγγειλα και για μένα και για τον Kibo ομελέτες και πατάτες. Τα τσακίσαμε και οι δύο.
Όσο ήμασταν εκεί πιάσαμε την κουβέντα βέβαια.
Με ρώτησε που πήγαινα.
Του είπα ότι πηγαίναμε στα χωριά των Suri.
Μεγάλωσε το χαμόγελό του και μου είπε ότι και αυτός ήταν μισός Suri και μισός Dizi. Ο πατέρας του ήταν Suri.
Με ρώτησε που ακριβώς πηγαίναμε.
Του είπα στο χωριό Kibish.
Μου είπε με χαρά ότι το δικό του χωριό, το Krum, είναι πολύ κοντά στο Kibish.
Αφού φάγαμε, με ρώτησε αν μπορούσαμε να τον πάρουμε μαζί μας, αφού δεν υπήρχε συγκοινωνία για τα χωριά αυτά και ήταν πολύ δύσκολο το πήγαινε-έλα. Θα του κάναμε πολύ μεγάλη χάρη. Εγώ αμέσως του είπα ΟΚ. Ο Adam που ήταν πιο δίπλα, μου είπε με τρόπο ότι ίσως να μην ήταν καλή ιδέα, δεν ξέραμε ποιος ήταν, μήπως είχαμε τίποτα μπλεξίματα. Εγώ επέμεινα και τελικά πήραμε τον Kibo μαζί μας.
Εκ των υστέρων ήταν η πιο πετυχημένη κίνηση του ταξιδιού. Καθώς και τον Kibo εξυπηρετήσαμε, και στο Kibish αποδείχθηκε θυσαυρός, αφού ανέλαβε ο ίδιος με μεγάλη όρεξη και χαρά να μας ξεναγήσει στην περιοχή του. Ο πατέρας του προέκυψε να είναι ένας από τους σημαντικότερους άντρες στην περιοχή. Ο Ulikuru - Bongi Gonianara, αρχηγός του χωριού Krum.
O Kibo με τον πατέρα του Ulikuru
Αδερφός του Ulikuru είναι ο Arbula Gonianara, ένας επίσης “επιφανής” Suri της περιοχής.
Ο Arbula έγινε γνωστός “σε όλον τον κόσμο” και το είχε περί πολλού, καθώς είχε εμφανιστεί στο ντοκιμαντέρ TRIBE του Bruce Parry το 2005 στο BBC. Ήταν επίσης ένας πολύ “σεβάσμιος” νικητής περίφημων ξυλομαχιών Stick Fighting, “Donga” όπως το ονομάζουν.
O Arbula έγινε ο μόνιμος ένοπλος συνοδός μας εκείνες τις ημέρες.
O Arbula μπροστά και εμείς ακολουθούσαμε
Με τον Arbula και τον χαριτωμένο μικρούλη γιό του
Ο μκρούλης γιος του Arbula
Ο Kibo φρόντισε να μου γνωρίσει βέβαια πρώτον τον πατέρα του. Μετά με σύστησε στα δύο αδέρφια του, τον Niarege και τον Rege.
Η μία μέρα ήταν σχεδόν αφιερωμένη στο χωριό του, στο Krum. Το Krum δεν ήταν παρά κάποιες ομάδες καλυβών μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον. Εκεί φρόντισε μαζί με τον πατέρα του να μου δείξουν και το έθιμο που έχουν να πίνουν αίμα από τις αγελάδες τους.
Ένα απόγευμα με πήγε στην καλύβα της Nasu να μου δείξει πώς κάνουν τα σημάδια καλλωπισμού στο σώμα τους. Με πήγε μετά μαζί με την Nasu το βράδυ να πιούμε μπύρα στο χωριό Kibish.
O Kibo με την Nasu (δεξιά) και την κόρη της
Το βράδυ στην Pub στο Kibish για μπύρα με τον Kibo και την Nasu
Και ένιωσα ότι ζω έστω για πολύ λίγο πραγματικά μαζί τους, σαν επισκέπτης βέβαια, αλλά σαν φιλοξενούμενος επισκέπτης.
Μου φέρθηκαν με πολύ ζεστασιά, πράγμα όχι τόσο εύκολο αφού οι περισσότεροι ξένοι που έρχονται κάθονται πολύ λίγο και όλα γίνονται βιαστικά. Κάποιοι δε από αυτούς που έρχονται είναι και απαράδεκτοι στην συμπεριφορά. Έτσι είναι φυσικό οι ντόπιοι να έχουν έναν οδηγό και να διεκπεραιώνουν βιαστικά και ψυχρά την περιήγηση στον κόσμο τους, κερδίζοντας όσα περισσότερα χρήματα μπορούν από αυτό. Εγώ το βίωσα διαφορετικά και αυτό το οφείλω βεβαίως στον Kibo και στο γεγονός ότι εξαιτίας και του Kibo, άφησα τα πράγματα τελείως αβίαστα και χαλαρά μαζί τους, χωρίς να ζητάω το οτιδήποτε για να δω από αυτά που είχα διαβάσει πριν έρθω. Δεν τα είδα όλα, αλλά ότι είδα ήταν απόλυτα αυθεντικό.
Θυμάμαι την επίσκεψη που είχα πριν 2 χρόνια στους Mursi που ήταν το ακριβώς αντίθετο, πολύ κακώς οργανωμένη από ένα άλλο Αιθιοπικό ταξιδιωτικό γραφείο. Επειδή το θυμόμουνα δε πολύ καλά αυτό το βιαστικό συναπάντημα με τους «επιθετικούς» Mursi, φρόντισα και τα κατάφερα τελικά και με την τύχη μαζί μου να μην συμβεί ξανά το ίδιο. Πλέον, μετά και το ταξίδι μου στους Suri, ξέρω πολύ καλά τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνεις σε ένα τέτοιο ταξίδι αν θες και να σεβαστείς τους ανθρώπους εκεί αλλά και εσύ να το απολαύσεις και να βιώσεις την αυθεντική διαφορετικότητά τους.
Διάφορες εικόνες με τον Kibo :
Μπύρα που φτιάχνουν οι Suri, ζεστή και δυνατή
Μας έφερε κάποιες κότες τις οποίες τις έσφαξαν στο γόνατο και τις έψησαν
O Kibo ήταν ένας από αυτούς που ήπιαν από το αίμα της αγελάδας
Με το πατέρα του και το κοπάδι τους
Ο Kibo μου είπε πολλά για τον ίδιο και για τους Suri.
Για τους Suri, ένα χαρακτηριστικό τους, που μου θύμισε Κρήτη, ήταν η βεντέτα.
Οι Suri αλλά και οι γείτονές τους Bume που ανήκουν στην φυλή Nyangatom, δεν ξεχνούν ποτέ και κρατάνε την εκδίκηση και την αντεκδίκηση για πάρα πολλά χρόνια και μόνο αν βρεθούν και συμφωνήσουν λήγει κάποτε η βεντέτα, αλλιώς ποτέ δεν ξέρεις πότε θα έρθει η απάντηση.
Οι Nyangatom είναι μια ακόμη φυλή που ζει λίγο πιο νότια, στα νότια σύνορα της Αιθιοπίας με το Νότιο Σουδάν. Ζουν και αυτοί σε ένα τμήμα του ποταμού Kibish. Εκτός από τις επί μέρους βεντέτες, οι δύο φυλές είναι γενικώς εχθρικές μεταξύ τους και το πιο σύνηθες που γίνεται είναι επιδρομές και κλοπή κοπαδιών εκατέρωθεν, με πολλές βίαιες συρράξεις.
Ένα δεδομένο που πιθανώς να έχει δημιουργήσει αυτή την έχθρα είναι ότι οι Suri έχουν έρθει σε αυτήν την περιοχή πριν περίπου 200 χρόνια ενώ οι Nyangatom θεωρούν τους εαυτούς τους γηγενείς.
Τελευταίο περιστατικό : ο Kibo μου τόνισε ότι δύο χρόνια πριν πάω εγώ στην περιοχή, δηλ. το 2009, είχαν “πόλεμο”. Επίσης τότε κάποιοι Bume σε μία καταδρομική, είχαν κλέψει ένα μικρό αγόρι Suri, και το μεγαλώνανε τώρα σαν δικό τους. Οι Suri δεν έκαναν τίποτα να το πάρουν πίσω, ανταυτού ένας Suri από την οικογένεια του μικρού πήγε και σκότωσε έναν Bume μόλις πριν λίγες ημέρες μάλιστα από την ημέρα που μου τα αφηγούνταν ο Kibo !
Έτσι κάποιοι Suri κυκλοφορούν πάντα με καλάζνικωφ ή άλλα πιο παλιά Ιταλικά όπλα – απομεινάρια των Ιταλών από την κατοχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, για τον φόβο των Bume. Εγώ για τον λόγο αυτό είχα συνοδό τον Arbula, για παν ενδεχόμενο.
Και τα πράγματα δεν είναι καθόλου αστεία ούτε υπερβολές, αφού αυτές τις ημέρες που κάνω refresh και βλέπω για ότι νεότερο υπάρχει, είδα σε ένα βίντεο γυρισμένο τον Σεπτέμβριο του 2020 στο youtube από έναν επισκέπτη ότι δεν μπόρεσε να επισκεφτεί τους Mursi καθώς τον Αύγουστο σκοτώσανε έναν Αιθίοπα οδηγό αυτοκινήτου και αρνούνταν για ένα διάστημα άλλοι οδηγοί να πάνε στους Mursi.
Ο πατέρας του Kibo είναι ο Ulikuru και μητέρα του είναι η Nakongtsini από την λίγο πιο βόρεια φυλή Dizi και είναι η δεύτερη από τις τρεις γυναίκες του πατέρα του.
Όμως ο Kibo νιώθει βέρος Suri και ακολουθεί τα έθιμα. Έτσι, μου διηγήθηκε και τα δικά του κατορθώματα.
Κάποια χρόνια πριν, ένας Suri είχε σκοτώσει ένα από τα αδέρφια του. Οι βεντέτες δεν είναι μόνο μεταξύ των δύο εχθρικών φυλών αλλά και μεταξύ τους. Ο Kibo ανέλαβε την εκδίκηση, και την έφερε εις πέρας, σοκαριστικό. Εξαιτίας αυτού, μετά έφυγε από το χωριό. Έκανε τελικά για ένα διάστημα φυλακή στην Κένυα και μετά στην Αιθιοπία. Αλλά τον άφησαν γρήγορα ελεύθερο καθώς, οι φυλές έχουν δικούς τους νόμους και οι Αιθιοπικές αρχές προσπαθούν μεν να ελέγχουν τα πράγματα αλλά δεν ανακατεύονται στα “εσωτερικά” τους.
Υπάρχει όμως και συνέχεια στην βεντέτα αυτή. Από την οικογένεια του άλλου σκοτωμένου, πήγε ένας σε έναν άλλον αδερφό του Kibo και του πυροβόλησε ένα δάχτυλο του χεριού του. O Kibo μου είπε ότι θα ξαναεκδικηθεί αντίστοιχα.
Όταν οι μέρες μου στο Kibish τελείωσαν και έπρεπε να αναχωρήσω, ο Kibo μου ζήτησε να τον ξαναπάρουμε μαζί να ξαναπάει στην Mizan Teferi. Έτσι φύγαμε και κάναμε αυτό το επεισοδιακό ταξίδι επιστροφής και πάλι μαζί.
Στην Mizan Teferi κάναμε στάση και είχαμε ένα τελευταίο αυτή την φορά γεύμα και πάλι στο Berhan Hotel, εκεί που τον γνώρισα. Εκεί του έδωσα και τα λεφτά που θα είχα δώσει σε κάποιον Suri οδηγό εκεί στο Kibish αν δεν ήταν ο Kibo, χωρίς να το έχουμε συμφωνήσει και τα αποδέχτηκε με πολύ μεγάλη χαρά.
Αποχαιρετισμός στον Kibo
Kibo & Adam
Έχω προσπαθήσει να έρθω σε επαφή ξανά με τον Kibo αλλά ακόμη δεν το έχω καταφέρει. Έναν στόχο που έχω κατά νου είναι να ξαναεπισκεφτώ το χωριό Kibish, αλλά θα ήθελα ξανά με τον Kibo. Ελπίζω να τον ξανασυναντήσω.
Εύχομαι να είναι καλά και να έκαναν συμφωνία με την άλλη οικογένεια να πάψουν την βεντέτα, όπως τον είχα συμβουλέψει
Επειδή πάντοτε και με όλες τις ενασχολήσεις, το μυαλό μου πηγαίνει με κάποιον τρόπο σε κάποιο τραγούδι, γράφοντας αυτά εδώ για τον φίλο μου τον Kibo, μου ήρθε και έβαλα να ακούσω το αγαπημένο μου τραγούδι Biko του Peter Gabriel. Από απλό αναγραμματισμό
Τα Αιθιοπικά μου
J
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου