ΙΣΤΟΡΙΕΣ από την ΑΙΘΙΟΠΙΑ
Νο8
Στους Βρεγμένους Δρόμους του Νότου
Νοέμβριος 2011
Τον Νοέμβριο του 2011 έκανα μαζί με τον καλό μου φίλο Adam, αλλά χωρίς τον Abita, ένα ταξίδι στον νότο της Αιθιοπίας.
Είχα ξαναταξιδέψει στο νότο το 2008, αυτήν τη φορά όμως είχα κανονίσει ένα πιο δύσκολο ταξίδι. Θα πήγαινα σε μια από τις πιο δυσπρόσιτες και απομονωμένες φυλές της Αιθιοπίας : στους Suri, ή Surma όπως τους λένε οι υπόλοιποι Αιθίοπες.
Από την Addis Ababa ήθελα με το αυτοκίνητο δύο γεμάτες ημέρες να ταξιδεύω νότια και δυτικά, σε μια συνολική διαδρομή περίπου 850km. Τα χιλιόμερα όμως δεν έχουν πολύ μεγάλη σημασία, όσο οι συνθήκες του δρόμου. Το μεγαλύτερο τμήμα αυτής της διαδρομής ήταν σε χωματόδρομο.
Ήταν Νοέμβριος, δηλαδή κανονικά ενάμισης μήνας μετά την τυπική λήξη της “κύριας” περιόδου των βροχών που διαρκεί τρεις μήνες, από τα μέσα Ιουνίου έως τα μέσα Σεπτεμβρίου.
Μικρές έντονες βροχοπτώσεις έχουν επίσης στην Αιθιοπία από τον Φεβρουάριο έως τον Μάρτιο. Το υπόλοιπο διάστημα το κλίμα είναι ξηρό.
Οι παρατεταμένες ανομβρίες και οι ξηρασίες είναι δυστυχώς αρκετά συχνές και κάποιες ακραίες χρονιές είχαν προκαλέσει την συγκλονιστική κρίση λιμού της δεκαετίας του ‘80 αλλά και άλλες παλιότερα.
Οταν πήγα εγώ έγινε το αντίθετο. Τελείως απρόσμενα, έβρεχε κανονικότατα στα μέσα Νοεμβρίου και με έπιασε απροετοίμαστο.
Όλα μου τα ταξίδια στην Αιθιοπία τα έκανα τέτοια εποχή. Την είχαμε διαλέξει και με τις αποστολές του Συλλόγου μας www.lalibela.gr για αυτόν τον πρόσθετο λόγο, αφού κανονικά δεν έχει βροχές οι οποίες δυσκολεύουν τις μετακινήσεις, όπου και αν βρίσκεται κανείς.
Μπορεί να ήταν και ευλογία εκείνη την χρονιά οι παρατεταμένες βροχές για την Αιθιοπία. Μπορεί να είχαν και αρνητικές συνέπειες σε καλλιέργειες και σοδειές, δεν το ξέρω. Εμάς σίγουρα πάντως μας δυσκόλεψε το ταξίδι. Και δεν θα το προτιμούσα αλλιώς. Εκ των υστέρων, εφ’όσον δεν είχε καμιά “κακή” συνέπεια, μπορώ να πω ότι έδωσε μεγαλύτερη ένταση και ιδιαίτερο χρώμα στις εμπειρίες.
Όμως, έδωσε και έντονο χρώμα στην γη. Είδα μια υπέροχη καταπράσινη φύση. Η ομορφιά της δεν περιγράφεται με λόγια, ούτε οι φωτογραφίες μπορούν να την αποδώσουν, τουλάχιστον αυτές που έβγαλα εγώ.
Ένα ταξίδι που ήταν από τον σχεδιασμό του μια περιπέτεια έτσι και αλλιώς, οι βροχές το έκαναν ακόμα πιο μεγάλη.
Τα πιο βασικά “κακά” που θα μπορούσα να πάθω θυμάμαι ήταν :
- Να βουτήξω την φωτογραφική μου μηχανή (την κύρια καθώς είχα βέβαια και backup) μέσα στην λάσπη από ένα απίθανο πέσιμο που είχα λόγω γλίστρας στην λάσπη.
- Η βροχή να μην με αφήσει να περπατήσω στην περιοχή.
- Να χαλάσει το αυτοκίνητο και να μην φτιάχνεται κάπου στην μέση του πουθενά. Ένας λόγος βέβαια που κανονίζω αυτά τα ταξίδια με τον Abita είναι γιατί μου εξασφαλίζει καταρχήν αξιόπιστα αυτοκίνητα και υποστήριξη. Αλλά πιο σημαντικό τελικά είναι το γεγονός ότι αυτός και ο Adam είναι εξαιρετικοί χαρακτήρες, και είναι πια πολύ καλοί φίλοι.
- Να βρεθούμε εμπρός σε αξεπέραστο εμπόδιο χωρίς εναλλακτική λύση, κυρίως εξαιτίας κάποιου φουσκωμένου χείμαρρου ή κάποιου σημείου με αξεπέραστη λάσπη ή επειδή κάποιος άλλος είχε φρακάρει και κλείσει τον δρόμο. Ακόμη χειρότερα να κολλήσουμε εμείς και να εγκλωβιστούμε μέσα σε κάποιον βούρκο. Είχαμε διάφορα τέτοια αλλά ευτυχώς τα ξεπεράσαμε.
- Να μας παρασύρει το ρέμα... αφού διασχίσαμε αρκετές φορές με το αυτοκίνητο κάποιους χείμαρρους. Μία φορά όμως ο χείμαρρος ήταν πιο φουσκωμένος, υπό βροχή, θα μπορούσαμε να είχαμε πάθει αυτά που έχουμε δει να συμβαίνουν και στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια... Οι χείμαρροι δεν ήταν σταθεροί όλες τις μέρες, καθώς οι σταδιακές δυνατές βροχές στην περιοχή που ήμουνα αλλά και οι λίγο πιο μακρινές από εκεί επηρέαζαν συνεχώς την ποσότητα και την ορμητικότητα του νερού.
Εκτός από το τελευταίο που θα ήταν βέβαια μοιραίο... και το πρώτο που και αυτό θα με “πέθαινε”, τα περισσότερα από τα πιο πάνω θα είχαν σαν “κακό” αποτέλεσμα να μου χαλάσουν τον σφικτό προγραμματισμό, να μου τον ανακάτευαν και πιθανότατα να έπρεπε να ματαιώσω τμήματα του ταξιδιού, αφού είχα κλεισμένες πτήσεις και στο εσωτερικό της Αιθιοπίας και για την επιστροφή, χωρίς περιθώρια να επεκτείνω την διαμονή μου εκεί. Πολύ συγκεκριμένες ημέρες με πολύ συγκεκριμένο πρόγραμμα, κάποιες μέρες τραβηγμένο από τα μαλλιά, με ολοήμερα ταξίδια με το αυτοκίνητο. Η μισή μου χαρά βέβαια είναι αυτό ακριβώς : Ταξίδια ολοήμερα με αυτοκίνητο, σε χώμα δε ακόμη καλύτερα.
Όσο ήμουνα στους Suri, ευτυχώς έβρεχε κυρίως τα βράδια, για τα καλά μάλιστα, και μόνο ένα απόγευμα με έπιασε για λίγο στα πράσα. Αλλά δεν μου χάλασε την πεζοπορία στην περιοχή. Αντιθέτως, περπατήσαμε πιο πολύ καθώς ο ποταμός Kibish μετά το χωριό είχε πολλά νερά και ήταν απροσπέλαστος με αυτοκίνητο, οπότε προς εκείνη την κατεύθυνση μόνο πεζός μπορούσες να πας.
Οι φωτογραφίες στην ανάρτηση, ακολουθούν την πορεία του ταξιδιού.
Οι πρώτες συνεφαδούρες μας προετοιμάζουν ότι δεν θα έχουμε λιακάδες στο ταξίδι.
Mia πρώτη σύντομη δυνατή βροχή λίγο πριν την πόλη Jimma, αλλά ακόμη ήμασταν σε άσφαλτο.
Μετά την Jimma, πριν και μετά την Bonga, πολλές και διαφορετικές οι εικόνες καθοδόν, σε χωματόδρομους πια, με λίγα ή πολλά νερά, με λίγο ήλιο και σύννεφα σε διαφορετικές εκδοχές, σε μια καταπράσινη φύση.
Πριν την Mizan Teferi οι λάσπες έχουν αρχίσει να γίνονται πιο παχιές δημιουργώντας προβλήματα σε φορτηγά και πούλμαν.
Έχουμε πια αφήσει πίσω μας την Mizan Teferi, την τελευταία πόλη που θα συναντούσαμε και έχουμε μπει στο τελευταίο και πιο δύσκολο τμήμα του ταξιδιού, μετά από 2 ημέρες στον δρόμο. Μια ακόμη πολύ δυνατή βροχή μας συνοδεύει.
Εντωμεταξύ στην Mizan Teferi που είχαμε κάνει στάση για τις τελευταίες μας προμήθειες νερού φαγητού πετρελαίου κλπ, πήρα το βάπτισμα του πυρός : καθώς περπατούσα προσεκτικά μέσα στις λάσπες με το σκεπτικό να λερώσω όσο λιγότερο γινόταν τα παπούτσια μου, γλίστρησα απότομα και έπεσα με την πλάτη μέσα στις λάσπες. Έσωσα όμως την φωτογραφική μηχανή ! Παχιά η λάσπη, στα μαλακά έπεσα, ευτυχώς ούτε χτύπησα. Δεν με έβγαλε κανείς φωτό, οπότε δεν υπάρχουν φωτογραφικά στοιχεία από αυτό το επεισόδιο.
Αφού μας έχει πιάσει η βροχή, μετά από λίγο, περνάμε πολύ προσεκτικά για πρώτη φορά στο ταξίδι έναν χείμαρρο που κόβει τον δρόμο.
Συνεχίζουμε στον νότο, η βροχή σιγά-σιγά σταματάει, το τοπίο πάντα πανέμορφο.
Φτάνουμε σε ένα σημείο που θα μπορούσαμε να είχαμε κολλήσει άσχημα. Στο βάθος ο δρόμος ήταν ένας βούρκος. Δρόμο δεν μπορείς να τον πεις, σα να είχες οργώσει μια λωρίδα σε ένα χωράφι ήταν.
Ο Adam μαζί με τον Kibo πήγαν να δουν πως θα περνούσαμε.
Εγώ κατέβηκα λίγο αλλά δεν είχε νόημα. Η λάσπη κόλλαγε τρελά στα παπούτσια. Μπήκα πίσω στο αυτοκίνητο.
Εννοείται ότι αν κόλλαγε το αυτοκίνητο στις λάσπες, από εκεί μπορεί να περνούσε μετά από καμιά εβδομάδα άλλο αυτοκίνητο, ίσως και περισσότερο. Θα έπρεπε να καλούσαμε για βοήθεια μέσω κινητού. Αρκεί να έπιανε και το κινητό. Δεν χρειάστηκε ευτυχώς να το διαπιστώσουμε.
Τις μέρες πάντως που ήμουν στους Suri, άλλο αυτοκίνητο πέρα από το δικό μας δεν είδα, ούτε συνάντησα άλλον λευκό. Την τελευταία μέρα φεύγοντας μόνο δύο κολλημένα φορτηγά είδα.
Τελικά σιγά-σιγά και με μεγάλη δυσκολία το περάσαμε το σημείο. Πώς δεν βουλιάξαμε ήταν θαύμα. Εκεί περάσαμε και πάνω από ένα στενό κανάλι με ορμητικό νερό και ένα σωλήνα κάτω από τον "δρόμο". Ενα σχετικά πρόσφατο τεχνικό έργο από ότι μου είπαν. Αν δεν υπήρχε αυτό το κανάλι, επειδή η περιοχή ήταν γούβα, σίγουρα θα ήταν πλημμυρισμένη και απροσπέλαστη.
Πιο κάτω περάσαμε διάφορα δύσκολα σημεία με απειλητικά λιμνασμένα νερά. Διασχίσαμε άλλους δύο χείμαρρους.
Κάποια στιγμή αρχίσαμε να βλέπουμε ανθρώπους στον δρόμο, από την φυλή Suri. Ένας από τους χείμαρρους που είχαμε περάσει ήταν το “σύνορο”.
Είχαμε μπει στην γη των Suri.
Μεγάλη ανακούφιση, αφού αν μη τι άλλο, τουλάχιστον είχαμε φτάσει στην περιοχή τους, και ένα χωριό τους κάπου 30Km παρακάτω ήταν ο προορισμός μας. Αλλά όπου και να μέναμε πια καλά θα ήταν. Σε σκηνές θα ήμασταν έτσι και αλλιώς, σε κάποιο χωράφι.
Φτάσαμε στο χωριό Kibish όπως ήταν στο πρόγραμμα. Στο τέλος μιας χορταστικής διήμερης διαδρομής. Το προλάβαμε το σκοτάδι, ο ήλιος είχε δύσει και μέσα στο τελευταίο φως και στο λυκόφως, μετά και με την βοήθεια γεννήτριας, προβολέα και φακών, στήσαμε σκηνές και τακτοποιηθήκαμε, σε ένα χωράφι έξω από το χωριό, που είχε και μια πρόχειρη καλύβα - αποθήκη.
Το επόμενο βράδυ έριξε τουλούμια. Λίγα νερά μπήκαν και στην σκηνή, αλλά το χειρότερο ήταν ότι ακριβώς έξω από την σκηνή είχε παντού λάσπη. Από το επόμενο πρωί, μέσα και έξω είχα συντροφιά μου πια και την λάσπη.
Εξω από το χωριό, για τις πεζοπορίες μας έπρεπε να διασχίσουμε τον ποταμό Kibish, ο οποίος φούσκωνε και ξεφούσκωνε τις μέρες που ήμουνα εκεί. Μια στο γόνατο το νερό μια πιο ψηλά και πιο ορμητικό. Δεν είχα προετοιμαστεί ούτε για αυτό, έβγαζα και έβαζα παπούτσια για να τον περάσω κάθε φορά. Θα έχω μια ανάρτηση ειδικά για τον ποταμό Kibish, οπότε τον προσπερνάω τώρα στεγνός.
Πέραν της λάσπης που μου είχε γίνει καθημερινότητα τις ημέρες εκεί στις πεζοπορίες, είχα τρία "ωραία" επεισόδια την τελευταία ημέρα φεύγοντας από εκεί :
ΕΠΕΙΔΟΔΙΟ 1
Είχε έρθει η μέρα που έπρεπε να αναχωρήσουμε από τους Suri.
Ξεκινήσαμε πρωί-πρωί. Αφήσαμε πίσω το Kibish, περάσαμε το Tulgit και φτάσαμε στην Koka. Αυτά είναι 3 από τα πιο κεντρικά χωριά των Suri που τα ενώνει ένας πιο κεντρικός χωματόδρομος.
Βγαίνοντας και από την Koka, surprise : ένα φορτηγό, από εκείνα τα παλιά Mercedes, γνώριμα σε εμάς του πιο μεγάλους, με ένα μεγάλο φορτίο πάνω του, είχε μπατάρει ακριβώς στο πέρασμα του χείμαρρου που είχε εκεί.
Ήταν το δεύτερο τεχνικό έργο που είδα, μετά από εκείνο το κανάλι που περάσαμε όταν ερχόμασταν : και πάλι ένας μεγάλος σωλήνας μπαζωμένος με χώμα ώστε να σχηματίζει γέφυρα.
Όμως οι δυνατές βροχές των τελευταίων ημερών, είχαν φάει πολύ χώμα και το πέρασμα είχε στενέψει πολύ.
Το φορτηγό προσπάθησε παρακινδυνευμένα να περάσει, δεν τα κατάφερε και κόλλησε.
Καθίσαμε εκεί μία ώρα περίπου. Είχαν πει ότι θα ερχόταν κάποιο μηχάνημα να το τραβήξει. Από πού, τι μηχάνημα, δεν κατάλαβα, κάπου πρέπει να υπήρχε κάποιο αραγμένο υπέθεσα. Εντωμεταξύ έπιασε πάλι βροχή και έδειχνε να χειροτερεύει η κατάσταση.
Ο Adam και ο Kibo, ήταν σε συνεχή συνεννόηση με διάφορους ντόπιους. Εξετάζανε εναλλακτική διαδρομή. Υπήρχε ένας παλιός δρόμος, πιο μεγάλος κύκλος επιστροφής στην Mizan Teferi και χωρίς να ξέρει κανείς αν ήταν ανοιχτός. Είχαμε έρθει από τα χωριά Jemu, Kela, Tum και θα γυρνούσαμε δυτικά από Dima, Koi, Guraferda, Biftu, Bebeka, Kite, Aman.
Αφού πέρασε μία ώρα, έπρεπε να πάρουμε απόφαση. Μετά θα ήταν αργά να πάρουμε την άλλη διαδρομή. Τους είπα να πάμε, και ας γινόταν ότι ήταν να γίνει.
Καθώς το μέτρησα τώρα στο google earth, η διαδρομή αυτή πριν το χωριό Dima, με πέρασε από ένα σημείο που απείχα από τα σύνορα με το Νότιο Σουδάν μόλις 15Km.
Αν δεν τα είχα σημειώσει τότε αυτά τα χωριά, δεν θα τα έβρισκα ποτέ σε χάρτη. Εκτός από τo Kibish και την Dima, τα άλλα είναι στα "άγραφα".
Είναι δε ακόμη και σήμερα τόσο λίγα τα στοιχεία για την περιοχή, που και το google, όταν πληκτρολογείς Kibish river βγάζει πρώτη-πρώτη μία δική μου φωτογραφία που είχα ανεβάσει στο flickr όταν είχα επιστρέψει από το ταξίδι ! Θα την ποστάρω σε επόμενη ανάρτηση.
Εντωμεταξύ ένας συμπαθέστατος και πολύ ευγενικός πιτσιρικάκος Suri με μεγάλη όρεξη για κουβέντα, μου έκανε παρέα.
ΕΠΕΙΔΟΔΙΟ 2
Γυρίσαμε λοιπόν προς τα πίσω και φτάσαμε πάλι στο προηγούμενο χωριό Tulgit. Εκεί στρίψαμε δυτικά σε έναν άλλο χωματόδρομο και πήραμε την άλλη διαδρομή. Μετά από λίγο, φτάσαμε σε ένα από τα επίφοβα σημεία που είχαν στο μυαλό τους : διασταύρωση και πάλι με τον χείμαρρο που πήγαμε να περάσουμε ατυχώς νωρίτερα.
Εδώ δεν είχε τεχνικό έργο.
Έπρεπε να διασχίσουμε το νερό, όπως είχαμε κάνει αρκετές φορές όλες αυτές τις μέρες. Αυτό έδειχνε πιο δύσκολο.
Σταματήσαμε. Ο Kibo, που είναι μισός Suri και μισός Dizi, πήγε κάτω να το περπατήσει και να μας πει αν θα το κάναμε ή όχι. Φάνηκε πολύ καθησυχαστικός, θα ήταν ασφαλές. Ύστερα είχαμε καλό και δυνατό αυτοκίνητο. Τα νερά έδειχναν να μην είναι τόσο ορμητικά. Xωρίς άλλη σκέψη, πήγαμε και το περάσαμε και αυτό.
Να σημειώσω ότι στους δρόμους της Αιθιοπίας, από τον βορά έως τον νότο, γίνεται ο κακός χαμός από ατυχήματα και κακούς υπολογισμούς, σαν και το φορτηγό ας πούμε πιο νωρίς που θεώρησε ότι μπορούσε να περάσει.
ΕΠΕΙΔΟΔΙΟ 3
Όχι πολύ μακριά από εκεί, φτάσαμε σε ένα σημείο και πάλι με πάρα πολύ λάσπη, όλες οι τελευταίες δυνατές βροχές τα είχαν κάνει όλα μαντάρα. Ένα φορτηγό πάλι είχε γλιστρήσει και ήταν κάθετα στον δρόμο.
Φρακαρισμένο αυτό, φρακαρισμένος και ο δρόμος.
Σταματήσαμε προσεκτικά. Καταλάβαμε ότι δεν υπήρχε περίπτωση να ξεκολλήσει, σύντομα τουλάχιστον. Η μόνη λύση ήταν να βγούμε έξω στο χωράφι στα χόρτα, να το ντριμπλάρουμε και να ξαναμπούμε στον δρόμο παρακάτω.
Όλοι μαζί πήγαμε και κάναμε γύρω γύρω το χωράφι να δούμε πως ήταν. Έμοιαζε να είναι σε κατάσταση που μπορούσε να πατηθεί από αυτοκίνητο. Μάλιστα τα χόρτα πιθανώς να βοηθούσαν. Το δύσκολο της υπόθεσης ήταν να βγούμε και να ξαναμπούμε.
Η επιχείρηση ξεκίνησε. Τα κατάφερε ο καλός μας Abay ο οδηγός μας και το έβγαλε. Κάναμε γύρω-γύρω, σιγά-σιγά, αλλά όταν ξαναμπήκε στον δρόμο, το αυτοκίνητο σαν πούπουλο πατινάρισε γλίστρησε και κάθισε κάθετα. Αυτό ήταν !
Οι μπροστινές ρόδες στο ένα αυλάκι που είχαν σχηματιστεί από τις ροδιές και οι πίσω στο άλλο. Τέτοια λάσπη δεν θυμάμαι να έχω ξαναπατήσει ποτέ. Έκανα μερικά βήματα και κάτω από τα παπούτσια με κάθε βήμα κολλούσε λάσπη όλο και περισσότερη και γινόταν όλο και πιο παχιά. Τα πόδια μου γινόντουσαν ασήκωτα ! Αρχικά δεν ξεκολλούσαν από κάτω και όταν με δύναμη τα σήκωνα, έπαιρναν μαζί τους και απίθανη ποσότητα λάσπης. Πραγματικά απίστευτο. Με πολύ προσπάθεια καταφέραμε τελικά να το ξεκολλήσουμε. Αν είχαμε άλλο αυτοκίνητο δεν θα τα είχαμε καταφέρει.
Δεν αντιμετωπίσαμε άλλο πρόβλημα.
Καταγράφω επίσης μία περιπέτεια που είχαν ζήσει κάποιοι λίγο πιο παλιά, οι οποίοι είχαν πάει σε περίοδο βροχών και επειδή τα αυτοκίνητά τους είχαν βαλτώσει, επέστρεψαν τελικά με γαϊδουράκια αρκετές ημέρες αργότερα από αυτό που είχαν στο πρόγραμμα.
Τέλος να καταγράψω ότι κατά την επιστροφή μας, πριν φτάσουμε ξανά στην Mizan Teferi, περάσαμε από την περιοχή Bebeka στην οποία υπάρχει η μεγαλύτερη φυτεία καφέ στην Αιθιοπία και σε ολόκληρη την Αφρική. Είναι η κατεξοχήν γη του καφέ, μέσα στην επαρχία Kaffa.
Ένα εξαιρετικού ενδιαφέροντος και σύντομο ντοκιμαντέρ είναι αυτό :
Πέρασα δίπλα από αυτήν την φυτεία αλλά δεν υπήρχε χρόνος για επίσκεψη.
Καθώς διάβασα, πιο παλιά υπήρχαν και ξεναγήσεις μέσα στην φυτεία, αλλά τώρα που γράφω, για κάποιον λόγο δεν γίνονται. Βέβαια αν πάει κανείς δεν νομίζω να μην τον αφήσουν. Η περιοχή όμως είναι τεράστια και θα θέλει συνοδεία με κάποιον που να την ξέρει.
Εφυγα από τον νότο, τέλειωσαν και οι βροχές.
Πίσω άφησα μαζί με τις βροχές και μια συγκλονιστική εμπειρία, εμπειρία αυθεντικής ζωής στην φύση με τους καταπληκτικούς Suri.
Τα Αιθιοπικά μου
J
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου